Recensie van het boek "Een gemeen spelletje' van Julia Jarman geschreven door Ewald Hermsen

Auteur: Julia Jarman
Uitgave: 2008
Originele titel: Hangman
Jaar van originele publicatie: 1999
Vertaald uit het Engels door: Karin Breuker
Titel: Een gemeen spelletje
Uitgeverij: Clavis
Plaats van uitgave: Amsterdam
Pagina's: 144






De week

Op maandag staarde je me aan.
Op dinsdag trapte je tegen mijn stoel.
Op woensdag noemde je me een kneus.
Op donderdag verstopte je mijn tas.
Op vrijdag trok je aan mijn haar.
Op zaterdag daagde je me uit.
Zondag was ik weg. (pag. 136)

Korte samenvatting

De hoofdpersoon Tony krijgt in het begin van het boek te horen dat een jongen die hij kent uit zijn jeugd, Danny, van school gaat veranderen en bij hem op school komt. Toby is met Danny opgegroeid maar steeds meer begon Toby te ontdekken dat Danny anders is: zijn haar is anders, hij houdt van klassieke muziek, hij praat anders, hij hinkelt met de meisjes. Toby is kortgezegd niet blij dat Danny bij hem op school komt. Hij probeert aansluiting te vinden bij de stoere jongens in zijn klas en hij wil niet geassocieerd worden met Danny. Ook de vrienden van Toby, Nick en Callum zien Danny niet zitten. "Je kon niet hebben dat anderen je samen met hem over het schoolplein zagen lopen." (pag.16)
Al vanaf het eerste moment gaat het mis. Danny wordt door de lerares geïntroduceerd als Danny Lamb en prompt begint iemand in de klas te blaten. De pesterijen nemen hand over hand toe en de reacties van de volwassenen zijn contraproductief. "Ze (mevrouw Pepper) vertelde dat Danny in het vervolg toestemming zou krijgen om in de pauzes met één andere leerling binnen te blijven. Nick kon zijn oren niet geloven. (...) Nick was razend. Waarom kreeg die sukkel zo'n voorkeursbehandeling?" (pag.38)
De pesterijen lopen echt uit de hand als de leerlingen op schoolreis naar Normandië gaan. Danny wordt ingedeeld in de kamer van de stoere jongens. Nick is woest. 'Sukkel. Sukkel. Sukkel. Sukkel. Die slome sukkel komt mooi niet bij ons op de kamer." (pag. 66) Hij bedenkt samen met de andere stoere jongens een plan om Danny achter te laten in een museum, terwijl de bus verder gaat. Het plan slaagt, maar het loopt uit de hand wanneer Danny de weg kwijt raakt in Frankrijk en uiteindelijk in een ziekenhuis belandt. Het boek eindigt ermee dat de daders op verschillende manieren bestraft worden voor hun wangedrag. Danny gaat naar een andere school.

Recensie Doe maar dicht maar 2001, door Janneke Bouwman

Titel: Doe maar dicht maar, 2001

Schrijvers: Jongeren tussen de 12 en 18 jaar

Uitgever: Groningen, Doe maar dicht maar.

Eerste druk: 2001, Groningen

Eerste uitgave reeks: 1992

Eindredactie: A.Geerling

Eindredactie Illustraties: W. de Graaf

Illustraties zijn gemaakt door studenten Communicatievormgeving aan de Faculteit der Kunsten van Academie Minerva, Hanzehogeschool Groningen

Doe maar dicht maar is een jaarlijks terugkomende wedstrijd voor de jeugd van 12 t/m 18 jaar. Ieder mag drie gedichten insturen en deze worden dan beoordeelt door een jury. Uit de velen inzendingen worden de honderd mooiste geselecteerd en deze vind je terug in de bundel. Ook zie je de tien beste van de lichting 2001 mooi gepresenteerd met een illustratie.

Elke uitgave van Doe maar dicht maar is dan ook heel anders maar een ding hebben ze in ieder geval gemeen, het is een feestje om te lezen.

Wat een creativiteit komt er uit deze jonge mensen, geweldig. Veel uiteenlopende thema's en onderwerpen waar je eigen gedachten over kan laten gaan.

Reactie op recensie door Annika van Klinken '#selfie' van Caja Cazemier

Het boek #selfie heb ik ook uitgekozen omdat het over een onderwerp gaat wat populair is: sociale media.
Ik heb het dan ook met Annika eens dat het boek zeer geschikt is voor de beoogde doelgroep. Ik begrijp dat zij dit boek kan gebruiken in haar lessen aan leerlingen van de middelbare school. Ik zou het boek echter ook gebruiken op het mbo. Ook mijn leerlingen zijn veel bezig met sociale media, waarbij ze ook contacten hebben met onbekenden. Ik vraag mij tijdens het lezen af of er leerlingen in mijn klas zullen zitten voor wie dit verhaal wel heel herkenbaar is...

“’Nee kom! riep hij. ‘Ik zal je leren hoeveel plezier je in bed kunt hebben.’ In elkaar gedoken schudde ik mijn hoofd. Nee, nee, nee, ik wilde niet. Ineens was de angst voor wat kon gebeuren zo hoog als een berg. ‘Twan, ik wil echt naar huis.’ Hij kwam op me af. Voorzichtig gluurde ik naar hem omhoog. Hij was niet langer lief, zag ik. ‘Dat was niet de afspraak,’ zei hij kil. ‘Je blijft!’ (#selfie, p. 153, 154).

Ik kan mij voorstellen dat passages als bovenstaande voor deze leerlingen heel confronterend kunnen zijn. Daarmee zet Cazemier de deur voor mij als docent open om met leerlingen gesprekken te voeren over dit soort onderwerpen. Het gebruik van sociale media wordt weergegevens, met de gevolgen die (onzorgvuldig) gebruik kunnen opleveren. Kortom een zeer bruikbaar, interessant en indrukwekkend boek dat in de tijd waarin sociale media zoveel (negatief)  in het nieuws is en levens beheerst, gelezen moet worden. 

 
 

Recensie 'Hou van mij' van Corien Botman en Yasmine van Leur door Suzanne de Jonge

Auteur: Corien Botman
Jaar van uitgave: 2009
Titel: Hou van mij
Plaats van uitgave: Amsterdam
Uitgeverij: Querido

Korte samenvatting:
Monisha woont samen met haar moeder en haar vriend Fred. Zij hebben 2 dochters: Ayesha en Ganabai.
De moeder van Monisha heeft vooral aandacht voor Fred, waardoor Monisha veel ruzie heeft, wat haar doet besluiten om weg te gaan thuis. Ze komt begeleid te wonen op 'Schapendrift'. Contact met haar moeder is er niet, maar ze mist haar zusjes.
Als ze tijdens het uitgaan met oude vriendin Rosana Lewis tegenkomt, wordt ze verliefd. Lewis heeft echter al een vriendin, welke zwanger is. Lewis kiest uiteindelijk voor zijn vriendin waardoor de relatie tussen Monisha en Lewis stopt. Inmiddels heeft Monisha van haar vriend Gabrio gehoord dat haar moeder op zoek gaat naar haar familie in Indonesië. Het leven is niet wat ze ervan verwacht en Monisha besluit om het anders te doen. Ze verhuist naar een studentenwoning en het contact met haar moeder en Fred wordt beter.
  
Eigen mening:
Als moeder van een tweejarige dochter, kan ik me niet voorstellen dat er ooit iets belangrijker voor je is dan je eigen kind. Ik vind het verdrietig voor Monisha dat ze zich verlaten en alleen voelt. De band tussen een moeder en haar dochter wordt regelmatig als een unieke band omschreven. Een band die bepalend is voor de ontwikkeling van een dochter. Voor mij onbegrijpelijk dat deze band zo verstoord kan worden.

'Als je het er niet mee eens bent, rot je maar op. Daar kwam het op neer.' (Hou van mij, p. 56)

Het is een vaak gehoord verhaal dat meisjes uit een onstabiel thuis, de liefde waar ze zo naar verlangen, op verkeerde plaatsen zoeken en denken te vinden. Het maakt me dan ook verdrietig als ik lees dat ook dit gebeurt bij Monisha, zeker omdat ik mij bewust ben van het feit dat dit verhaal op waarheid is gebaseerd.

'Vorig jaar heb ik Fred nog bedreigd.' (...) 'Hou je bek of ik sloop je! Ik hoef maar één telefoontje te plegen en je hele familie is dood.' Dat was een beetje overdreven, maar ik ging toen met een jongen die een paar gangsters kende.' (Hou van mij, p. 67)

Het boek heeft indruk op mij gemaakt door de realistische beschrijving en het besef dat ik kinderen en leerlingen ken of in mijn klas heb die in een zelfde soort situatie zitten. Ik kan alleen maar hopen dat het net zo goed afloopt als dit verhaal. Ik voel opluchting en geluk als ik lees hoe goed het uiteindelijk met Monisha gaat. Ik bewonder haar doorzettingsvermogen en de wil om een leven te leiden waar ze trots op kan zijn.

'Ik ga weg, Lewis,' zeg ik gauw. 'Alleen. Ik vind het doodeng, maar het moet.' (Hou van me, p. 153)

Geschiktheid:
Gebaseerd op het leven van Yasmine, is het boek eigenlijk gelijk al geschikt voor de genoemde doelgroep: vanaf ca. 15 jaar. Ik denk dat het zoeken naar liefde en genegenheid aanspreekt en voor velen zelfs herkenbaar zal zijn. Vooral bij mijn leerlingen van niveau 2 (mbo detailhandel) zou ik dit boek gebruiken. Deze leerlingen hebben herkenbaarheid nodig om geïnteresseerd en gemotiveerd te blijven. Liefde, (verstoorde) relaties en vriendschap sluiten aan bij de belevingswereld van leerlingen met deze leeftijd. Op niveau 2 kom je helaas regelmatig leerlingen tegen die verstoorde relaties, een onstabiele thuissituatie en een vertekend zelfbeeld hebben. Door de goede afloop hoop ik dat leerlingen die zich net zo verloren voelen als Yasmine/ Monisha zien dat, hoe kansloos het ook lijkt, er altijd een goed einde mogelijk is.    

Recensie 'Koning van Katoren' van Jan Terlouw door Suzanne de Jonge

Auteur: Jan Terlouw
Jaar van uitgave: 1971
Titel: Koning van Katoren
Plaats van uitgave: Rotterdam
Uitgeverij: Lemniscaat

Korte samenvatting:
Stach werd geboren op de avond dat de koning van Katoren overlijdt. De volgende dag overlijdt ook de vader van Stach, wat zijn moeder niet aankan en daardoor ook komt te overlijden. Stach wordt opgevoed door zijn oom: Gervaas.
Gervaas stelt Stach voor om de nieuwe koning van Katoren te worden. Om dit te kunnen worden, krijgt Stach 7 (op het eerste gezicht onmogelijk uit te voeren) opdrachten van de ministers, welke hij moet vervullen.
Onderweg ontmoet Stach Kim. Zij helpt hem bij het voltooien van zijn opdrachten. Mede door haar hulp wordt Stach uiteindelijk de nieuwe koning van Katoren en trouwt hij met Kim. De ministers krijgen nu op hun beurt allerlei opdrachten om te vervullen, maar zijn geen minister meer. De burgemeesters die Stach hebben geholpen bij zijn laatste opdracht worden aangesteld als nieuwe ministers.

Eigen mening:
Ik heb dit boek gelezen toen ik zelf op de middelbare school zat. Naast dat ik het toen een leuk boek vond, wist ik echter niet veel meer van het verhaal, wat mij nu weer voor dit boek heeft laten kiezen.
Als oud-politicus heeft Jan Terlouw een aantrekkelijk en leuk verhaal geschreven met goed gekarakteriseerde ministers die vooral hun eigenbelang voorop stellen.

'In de ministerraad rommelt het. In hun hart vinden ze de ministers het helemaal niet zo prettig dat Stach zijn eerste opdracht zo waardig heeft volbracht. Lijkt het niet of zij tekortgeschoten zijn? Vooral meneer Pardoes, de minister van IJver, is in zijn wiek geschoten. Hij probeert zich groot te houden door te zeggen: 'Jammer dat ik zelf nooit de tijd heb gehad om even naar Decibel te gaan. Dan was het al veel eerder in orde gekomen.' (Koning van Katoren, p. 34)

De moed, wilskracht en het doorzettingsvermogen van Stach spreken mij aan. Het is duidelijk dat de ministers hem willen tegenwerken, maar toch gaat Stach steeds met opgeheven hoofd en frisse moed een nieuwe uitdaging aan.

''Je zult geen koning van Katoren worden, prevelt minister Zuiver. 'Geloof je in tovenaars?'
'Niet erg. Ik heb er nooit een gezien.' 
'Dat moment staat voor de deur. Na lang beraad hebben we besloten dat je ongeschikt bent om koning te zijn. Daarom hebben we als zesde opdracht iets gekozen wat je niet zult volbrengen.'
'Zegt u het maar,' moedigt Stach opgewekt aan.' (Koning van Katoren, p. 148)

Het verhaal speelt zich af op fictieve plaatsen. Zoals hierboven ook geciteerd, spelen er personages mee in het boek die niet daadwerkelijk kunnen bestaan. Ook de plaatsen, Ekilibrie of Uikumene, bestaan niet.
Vaak stoort het mij als ik me besef dat een verhaal nooit echt waar, of op waarheid gebaseerd kan zijn. Mijn voorkeur gaat namelijk uit naar dat soort verhalen. Terlouw heeft het verhaal echte zo geschreven dat ik er geen moment bewust bij stil heb gestaan dat dit een fictief verhaal is. De combinatie van spanning, rustmomenten en de wil om te weten of het allemaal gaat lukken, zorgen ervoor dat ik dit boek makkelijk kon (uit)lezen.
  
Geschiktheid:
Op de kaft van het boek wordt aangegeven dat het geschikt is voor kinderen vanaf 12 jaar. Ik vind het boek zeer geschikt voor deze doelgroep door het spannende verhaal en de karakterbeschrijvingen. Je wil Stach helpen om zijn doel te bereiken en de ministers tegen te werken. Ik denk dat doorzettingsvermogen en tegenslagen herkenbare zaken zijn voor jongeren van deze leeftijd. Zelf zou ik het boek niet gebruiken in mijn lessen aan leerlingen van mbo detailhandel, niveau 3 en 4. Ik merk dat mijn leerlingen snel hun interesse in een verhaal verliezen. Voor deze leerlingen heb ik een boek nodig met nog meer spanning en meer realisme.

Reactie op recensie door Jet van Os 'Wat een land!' van Driek van Wissen

'Wat een land!' trok mij aan door de tekening op de voorkant. Het ziet er gezellig en aantrekkelijk uit.
Doordat het boekje in dichtvorm allerlei typisch Nederlandse gebeurtenissen, feestdagen en ongeschreven regels en afspraken bespreekt, kan ik me goed voorstellen dat deze bundel heel bruikbaar is in de lessen van Jet. Ze geeft aan dat haar doelgroep vooral bestaat uit mensen die een inburgeringstraject achter de rug hebben en anderstalig zijn. Door de grappige en makkelijke manier van vertellen, vind ik dit boekje zeer toegankelijk en leerzaam.

'Wie hier zijn kookkunst wil vertonen
doet aardappelen in een pan
en maakt er dan een potje van
met kool, andijvie, prei of bonen.'

Door de klankherhaling, waar Jet ook aan refereert, vind ik poëzie wél aantrekkelijk. Voor mij hoort een gedicht te rijmen. Van Wissen kiest voor deze duidelijk herkenbare klankherhaling.
Hiernaast begrijp ik poëzie vaak niet. Ik vind de onderlaag ver te zoeken en ingewikkeld. De klankherhaling en de korte strofes maken dat ik dit gedicht wel begrijp en leuk vind om te lezen. 

'De stemming is allang voorbij
en dan staan dit soort democraten
alleen nog voor zichzelf te praten
en het belang van hun partij.'

Jet geeft aan dat ze moest grinniken om sommige stukjes tekst. Ik heb hetzelfde ervaren, zoals bij bovengenoemd stukje. Echter vind ik dat Van Wissen soms wel erg sarcastisch overkomt. Ik kan me daardoor wel voorstellen dat je sommige stukjes tekst niet begrijpt, als niet- Nederlander.

Over het algemeen ben ik niet zo gecharmeerd van gedichten en dichtbundels. Ik vond 'Wat een land!' een verademing. Verfrissend door de keuze voor onderwerpen en het feit dat het gedicht uit 151 kwatrijnen bestaat, zonder dat ik mijn interesse en aandacht verlies. Simpel taalgebruik, sarcasme, humor en leuke illustraties maken 'Wat een land!' voor mij een aanrader.

Reactie op recensie Het moest maar eens gaan sneeuwen van Brigitte van Beekum door Saskia van Gaal

Brigitte schrijft dat ze het prettig vindt dat Tjitske begrijpelijke poëzie in eenvoudige spreektaal schrijft en dat het daarom ook heel geschikt is om jongeren enthousiast te maken voor poëzie. Hier wil ik graag op reageren.

Heb het bundeltje twee keer gelezen. Na de eerste keer wist ik namelijk niet wat ik er mee aan moest. De tweede keer heb ik het meegelezen terwijl Tjitske het voorlas via de bijgeleverde cd. Dat veranderde bij de meeste gedichten mijn gevoel. Met name bij de gedichten die meer een verhaaltje lijken. Ik liet het toen meer over me heen komen, in plaats van er langer over na te denken. Nu wetende dat Tjitske via poetry slams bekendheid heeft gekregen verbaast het me niet dat haar te horen bijdroeg aan beleving. Je zou haast zeggen dat de bundel de cd nodig heeft. Wat overigens niet als een negatieve opmerking moet worden gezien. Het geeft een extra dimensie die de poëziebeleving van jongeren kan prikkelen. Hoe lees je een gedicht? Altijd lastig en dan hoor je het door de dichteres zelf doen. Meerwaarde zou ik zeggen.

Ik deel de mening van Brigitte dat het werk geschikt is voor jongeren. Taalgebruik is ongecompliceerd en het heeft niet veel diepgang.  

Als Brigitte bedoelt met enthousiast maken voor poëzie dat het beginnende poëzielezers zijn en dat het vuurtje nog aangewakkerd moet worden, dan deel ik die mening niet. Ik zou beginnen met poëzie die dichter bij de belevingswereld van de doelgroep staat. Bijvoorbeeld door middel van songteksten. Hierdoor merken ze onder andere ook dat poëzie niet altijd rijm is. Van daaruit stap je verder en zouden de minder gecompliceerde gedichten zeker heel bruikbaar zijn en ik zou haast adviseren met gebruik van de cd.