Recensie 'Oog om oog' van Buddy Tegenbosch door Janneke Bouwman

Gegevens boek

Titel: Oog om oog
Schrijver: Buddy Tegenbosch
Eerste uitgave: oktober 2015
Uitgever: van Goor

Samenvatting

“Voordat je dit boek gaat lezen, moet je één ding weten: dat het me spijt. En dat ik het een volgende keer weer zou doen.”

Jan-Jaap gaat studeren, weg uit zijn oude omgeving waarin Ivar bestaat. Deze pestkop heeft hem al sinds de basisschool het leven zuur gemaakt. Al gauw na zijn verhuizing maakt Jan-Jaap nieuwe vrienden, het begint met de excentrieke Scrabble. Deze jongen woont samen met twee anderen in een geweldig huis. Ze vragen JJ, zoals hij al snel wordt genoemd, als nieuwe huisgenoot en een top tijd begint. JJ studeert, werkt als barman in een disco en heeft nieuwe vrienden. Hij kan soms niet geloven dat dit nu zijn leven is.

Totdat hij op een avond zijn verleden aan de bar ziet staan, Ivar is in de stad opgedoken. Hij lijkt JJ in de eerste instantie niet eens te herkennen, JJ raakt geobsedeerd door zijn oude vijand.  Hij is ervan overtuigd dat Ivar een gevaarlijke gek is en wil hem in alles een stap voor blijven. Hierin gaat hij vrij ver en komt tot een aantal ontdekkingen. Uiteindelijk neemt JJ een vrij heftig besluit met verstrekkende gevolgen.

Het boek is uit twee delen opgebouwd, deel 1 gaat over JJ's “nieuwe” leven en in het tweede deel is Ivar er weer.

Waardeoordeel

De boodschap in het begin van het boek komt uit een lied van Pearl Jam. De doelgroep waar dit boek voor geschreven is, 15+, zal het misschien niet herkennen maar ik wel! Mooi, toepasselijk en tijdloos, zoals het onderwerp.

Clearly I remember

picking on the boy

seemed a harmless little fuck

oh, but we unleashed a lion

Uit: ‘Jeremy’, Ten (1991), Pearl Jam

Tegenbosch heeft een prettig, vlotte schrijfstijl. Niet te moeilijk taalgebruik, lekker hedendaags en boeiend. Je leest het verhaal door de ogen van JJ, grotendeels in het heden en kleine flashbacks over zijn lagereschooltijd en hoe hij deze beleefde.

Reactie op recensie "Smiley" van Lotte Boot

Reactie op de recensie die Brigitte van Beekum schreef over het boek "Smiley" van Lotte Boot.
Reactie geschreven door Ewald Hermsen.

Dit boek is me aangeraden door Brigitte. Zij vertelde mij dat dit boek me zeker zou aanspreken en dat het een intrigerend boek is. Ik heb het boek in één adem uitgelezen en aansluitend de documentaire "Gangland - You rat, you die" gekeken. De documentaire blies me nog meer van mijn sokken dan het boek zelf.

De cover past inderdaad bij het verhaal, zoals Brigitte terecht opmerkt, omdat het een illustratie is van een sleutelscène uit het boek.
De hoofdpersoon Julia is, blijkt uit het verhaal, op zoek naar aandacht en geborgenheid. Haar moeder is overleden bij de vlucht van Mexico, haar geboorteland, naar de V.S. en haar vader werkt zo hard dat ze er feitelijk alleen voor staat. Dat is ook de reden dat ze geborgenheid zoekt bij een ogenschijnlijk onschuldige jeugdbende SM-11 die haar kameraadschap en aandacht biedt. Ze is in de ban van Dante, de leider van de "clique" (een afdeling van SM-11) en als ze wordt uitgenodigd om het feest van de doden te vieren, de Día de los Muertos, schminkt ze zichzelf als Santa Muerte, de heilige dood. Ze zet daarmee een belangrijke stap richting de gang en los van haar familie. 
Haar oma noemde Santa Muerte "Een beschermheilige voor criminelen, dat is het. Ze is de duivel" (blz. 72) (1.)En hier wordt Santa Muerte vereerd. De toespraak die Dante houdt is een vooraankondiging van Julia's einde. " 'Wie staat er bij ons op nummer één?' roept Dante nu begeesterd uit terwijl hij zijn blik over de hoofden laat glijden. 'Diós! God... voor Hem leven we!' scandeert de menigte. 'Wie staat er op twee?' roept Dante weer. 'Moeder... voor haar leven we!' reopen de toeschouwers uit.  'En wie staat er op drie?' 'StreetMaffia-11,' schreeuwen de feestgangers nu uitzinnig.  'Voor de gang sterven we.' (blz. 71) Het is ook tijdens dit feest dat Julia haar eerste tatoeage laat zetten: drie stipjes tussen duim en wijsvinger. De stipjes symboliseren de drie manieren om de gang te verlaten: het ziekenhuis, de cel of de dood. Naar mijn mening staat de cover dus voor Julia's lotsbestemming: ze is gemarkeerd voor de dood.

Recensie 'Septemberlichten' van Carlos Ruiz Zafon - door Charita van den Berg

Recensie 'Septemberlichten' van Carlos Ruiz Zafon

Auteur: Carlos Ruiz Zafon
Jaar van uitgave: 2012 (Vertaald uit het Spaans)
Plaats van uitgave: Utrecht
Uitgeverij: Signatuur

We kennen Carlos Ruiz Zafon als auteur van 'De schaduw van de wind', 'Het spel van de engel' en 'De gevangene van de hemel'. Minder bekend zijn de jeugdboeken die hij geschreven heeft. Deze boeken zijn een stuk ouder dan de eerder genoemde titels. 'Septemberlichten' is er één van. Carlos schreef deze in 1995 maar hij werd pas in 2012 vertaald. Het doel van zijn jeugdboeken was om jongeren aan te spreken maar hij hoopte ook de volwassenen enthousiast te krijgen voor zijn boeken (Ruiz Zafon, 2012, p. 5). Ik ben zelf groot fan van de eerdergenoemde volwassen boeken. Toen ik dit boek in de bibliotheek van de HAN tegenkwam voelde het dan ook als een boek wat ik moest lezen.

Reactie op recensie van "Allemaal willen we de hemel", door Jet van Os

Wat een prachtig boek! Ewald had mij aangestoken met zijn enthousiaste recensie van "Allemaal willen we de hemel". Ik heb het boek net uit en ben enorm geraakt door de personages, de vertelling, en de verrassende wending aan het slot van het boek. Els Beerten schrijft heel mooi, haar dialogen zijn prachtig, ze weet haar lezers écht te raken. Zoals Ewald ook al vertelde geeft de structuur waar Beerten voor gekozen heeft een hele brede kijk op alle gebeurtenissen. Vanuit vier perspectieven wordt de geschiedenis beschreven. Jef, zijn zus Renée, zijn broertje "kleine" Remi, en goede vriend Ward zijn ieder de vertellers van hún stukje van het verhaal. Een hele slimme zet, die er voor zorgt dat je sympathie voelt voor alle vier de personages, terwijl ze juist ieder een hele andere kijk op de zaak hebben, en  op een gegeven moment zelfs lijnrecht tegenover elkaar komen te staan.

Ik kan niet anders dan de mening van Ewald delen als hij zegt dat het boek leest als een trein door de levensechte dialogen, een beeldende omschrijving van de omgeving en de gelaagdheid van het boek. Het is de schrijfster gelukt om ook van de bijpersonages echte karakters te maken, ze zijn meer dan oppervlakkige typetjes, ik vind alle rollen in dit verhaal geloofwaardig. Zij geven het boek kleur en maken het verhaal levensecht, je ziet de film zó voor je.

Zoals Ewald al schreef draait het boek om keuzes maken en verantwoordelijkheid nemen voor je eigen leven, voor jouw levenspad. En.... de boodschap dat je áltijd een keuze hebt, ook al lijkt dat niet zo te zijn. Maar, mocht het tegenzitten op je pad dan ruim je de rotzooi zo goed mogelijk  op, en rest je niets anders dan verder te gaan. Met opgeheven hoofd. Het thema van verwoesting en wederopbouw is kenmerkend voor het hele verhaal:

"Ik kom overeind, ik kán niet anders. Ward Dusoleil stapt immers over alle puin heen." (Allemaal willen we de hemel, blz. 134)

Recensie 'Allemaal willen we de hemel' - Els Beerten door Ewald Hermsen

Allemaal willen we de hemel - Els Beerten

Titel: Allemaal willen we de hemel
Auteur: Els Beerten
Jaar van uitgave: 2010
Plaats van uitgave: Amsterdam - Antwerpen
Uitgeverij: Em. Querido's Uitgeverij BV



'For us there is only the trying. The rest is not our business.'  T.S. Eliot, Four Quartets (1.)

Samenvatting:

Het boek van Els Beerten vertelt het verhaal van Jef en Ward, twee vrienden die opgroeien in Vlaanderen, in een mijnwerkersstreek. Het verhaal wordt wisselend beschreven door de ogen van Remi Claessen, de jongere broer van Jef, Renée Claessen, de jongere zus van Jef, Jef Claessen zelf en Ward Dusoleil. Het is oorlog, 1942, als Ward toetreedt tot de plaatselijke fanfare. Ward speelt zo prachtig saxofoon dat iedereen onder de indruk is. Vooral Renée die als een blok voor hem valt. Maar de liefde is over als Ward, samen met Jef, lid wordt van het Vlaams Nationaal Verbond. De beide jongens zijn door een priester overgehaald om op een partijbijeenkomst te verschijnen, onder het mom dat de bolsjewieken een groter gevaar vormen voor de katholieken dan de Duitse bezetters. Als de vader van Jef erachter komt dat Jef zich bij het VNV heeft aangesloten krijgt Jef de wind van voren. Hij buigt en trekt zich terug. Maar Ward zet door, vastbesloten een held te worden en overtuigd van de goede zaak. Hij vertrekt naar het Oostfront. Na de oorlog durft Ward niet meer terug te keren en hij duikt onder in Duitsland, onder een valse naam. Jef wordt een held tegen wil en dank en hij krijgt een medaille voor het gedeeltelijk verijdelen van een aanslag op een groep verzetsstrijders. Alleen Ward en Jef weten de waarheid, maar Ward schuilt in Duitsland en Jef zwijgt over de ware toedracht. Als Ward uiteindelijk terugkeert in Vlaanderen wordt hij gevangengenomen om terecht te staan. Jef wordt opgeroepen om te getuigen. De apotheose van het boek vindt plaats tijdens de rechtszaak, die een dramatische ontknoping krijgt.

Recensie 'Onder de ketchupwolken' - Annabel Pitcher door Charita van den Berg

Onder de ketchupwolken - Annabel Pitcher

Titel: Onder de ketchupwolken
Auteur: Annabel Pitcher
Jaar van uitgave: 2014
Plaats van uitgave: Amsterdam
Uitgeverij: Moon

Ik heb iets verkeerds gedaan. Wat ik heb gedaan is afschuwelijk, en weet je wat het ergste is? Ik ben ermee weggekomen.

Samenvatting:
Op de kaft van het boek staat bovenstaande citaat iets ingekort geschreven. Het suggereert dat de hoofdpersoon iets verschrikkelijks heeft gedaan waardoor het boek me vrijwel direct aansprak.
De hoofdpersoon in het boek is Zoe Collins, althans ze noemt zichzelf Zoe. Ze heeft naar eigen zeggen iets verschrikkelijks gedaan en kan het niet langer voor zich houden. Ze moet het aan iemand kwijt en besluit brieven te schrijven aan een ter dood veroordeelde, Stuart Harris, en zo haar geheimen uit de doeken te doen. Een ter dood veroordeelde zal haar immers makkelijker kunnen begrijpen. Ook vindt ze zichzelf laf door haar daad niet op te biechten en ze heeft dan ook een groot respect van Stuart Harris die dit wel heeft gedaan. Ze durft echter niet haar eigen naam en adres op te geven. Ze begint lange brieven te schrijven naar Stuart die je als lezer leest.

Recensie Uitgespeeld - Mel Wallis de Vries (Erik Vloedgraven)

Uitgespeeld (Mel Wallis de Vries)

Recensie Uitgespeeld – Mel Wallis de Vries
Door: Erik Vloedgraven

Titel: Uitgespeeld
Schrijver: Mel Wallis de Vries
Uitgeverij: The house of books
Jaar van uitgave: 2005
Plaats van uitgave: Vianen

 Samenvatting

‘Uitgespeeld’ gaat over de vijftienjarige Anna. Zij verhuist na de middelbare school van Nijmegen naar Amsterdam. In Amsterdam heeft zij het in de eerste weken moeilijk en krijgt ze maar weinig aansluiting met klasgenoten; vrienden heeft ze er niet. Totdat Tessa, het knapste en populairste meisje van school, zich met haar gaat bemoeien. Vanaf dat moment behoort Anna tot een groepje mensen dat bestaat uit de populaire buitenbeentjes: Tessa, Charlotte, Wouter en Julian. Hoewel Julian en Tessa al een aantal jaren een relatie hebben, lijkt Julian Anna leuk te vinden. Anna krijgt steeds meer de indruk dat dit wederzijds is. Ook Wouter lijkt Anna interessant te vinden. Charlotte kan haar jaloezie ten opzichte van Anna steeds minder onderdrukken. De situatie ontploft als Tessa uit het niets verdwijnt en ongeveer twee weken later dood wordt aangetroffen in een bouwput. De politie concludeert dat het gaat om een zelfmoord, hoewel Tessa telefonisch werd bedreigd. De vier overgebleven vrienden proberen hun leven op te pakken, maar dit lukt maar niet. Ze vertrouwen elkaar totaal niet meer. De spanning komt tot uitbarsting wanneer ook Anna wordt bedreigd en onder continue politiebewaking komt te staan. Tot overmaat van ramp blijkt Tessa niet door een ongeluk om het leven gekomen te zijn. Wat volgt is een zoektocht naar de moordenaar van Tessa en degene die Anna bedreigd. Is het één van de ‘vrienden’ van Anna en wat is dan het motief? Of is het toch iemand buiten de vriendenkring die meer weet over Anna dan zij zelfs vermoed?

Persoonlijk waardeoordeel

Het grootste gedeelte van het verhaal komt geloofwaardig op mij over. Alle hoofdpersonages handelen zoals mensen in het gewone leven ook zouden handelen. De angst die Anna voelde toen ze hoorde dat ze na de zomervakantie op een nieuwe middelbare school opnieuw zou moeten beginnen kan ik me goed voorstellen. Dat ze daarna alles doet om aansluiting te vinden bij klasgenoten (roken, drinken, drugs gebruiken) is iets dat vooral bij adolescenten veel voorkomt. Op die leeftijd is het gewoon belangrijk om ergens bij te horen. Deze gevoelens heeft Wallis de Vries allemaal zeer herkenbaar en levensecht verwoord:

‘Zou er iets ergers zijn dan een eerste schooldag op een nieuwe school in een nieuwe stad waar je niemand kent? Anna dacht van niet. Ze stond in de badkamer en keek in de spiegel. ‘Wie ben ik?’ vroeg ze. Het meisje in de spiegel gaf geen antwoord en staarde haar strak aan.’ (Uitgespeeld p.15)

Wat de personages daarnaast echter maakte was dat ze niet perfect zijn. Ieder personage mankeerde wel iets en probeert zijn of haar eigen tekortkomingen te maskeren. Dat maakt het makkelijker om je als lezer in deze personages in te leven.

De gevoelens en personages zijn allemaal heel herkenbaar. Dat zorgde er voor dat ik het eerste deel van het boek met veel plezier las. Naar het van het boek einde toe had ik als lezer echter steeds meer het gevoel dat ik al wel wist hoe het verhaal zou aflopen. Dit maakte dat ik het boek met iets minder plezier las. De spanningsboog die in het eerste deel (inclusief proloog) ontstaat verdween voor mij naarmate het boek vorderde. Het eerste deel vond ik heel mooi en herkenbaar geschreven. De spanning die daar werd opgebouwd zorgde ervoor dat ik dit deel zeer snel had gelezen. Het tweede deel vond ik saaier en moeilijker om door te komen. Het verhaal leek in dit gedeelte van het boek voor mij stil te staan. Dit deel voegde voor mijn gevoel niet bijzonder veel toe aan het boek. Het laatste deel was voor mij niet spannend meer, maar was wel heel goed te lezen. Het was de bedoeling dat er spanning in het verhaal zou terugkomen, dat bleek in alles uit het verhaal. Voor mij als lezer was dat helaas minder: het einde van het boek vond ik vrij voorspelbaar, hoewel Wallis de Vries met enkele kunstgrepen nog wel probeerde om er extra spanning in aan te brengen. Op de één of andere manier had ik vrij snel door hoe dit verhaal zou aflopen.

De schrijfstijl van Wallis de Vries vergoedde voor mij wel wat ik miste aan spanning. Wallis de Vries schrijft vrij kort en to-the-point. Het boek las vrij vlot weg door de korte en overzichtelijke hoofdstukken. Ze besteed aardig wat aandacht aan dialogen en neemt de ruimte om de gevoelens van Anna te beschrijven, maar voor ruimtebeschrijvingen of beschrijvingen van de omgeving neemt ze weinig tijd. Daardoor is het boek over het algemeen vlot te lezen:

‘Anna had het weekend meerdere malen op het punt gestaan om Charlotte te bellen, maar uiteindelijk het toch niet gedaan. Wat had ze in ’s hemelsnaam tegen Charlotte moeten zeggen? Anna zag enorm op tegen het weerzien met Charlotte op school. Zondagavond sliep ze slecht en ze werd wakker met dikke, branderige ogen. Ze stond veel te lang onder de douche en moest opschieten om niet te laat op school te komen. Ze trok snel een spijkerbroek en een T-shirt aan en griste wat boeken en schriften bij elkaar. Ze vloog de deur uit, sprong op haar fiets en was net op tijd voor haar eerste lesuur. Anna zag dat Charlotte naast een ander meisje was gaan zitten; ze haalde diep adem en probeerde geen aandacht te schenken aan de lege stoel naast haar’. (Uitgespeeld p. 155)

Ik heb voor dit fragment gekozen, omdat het exemplarisch is voor de schrijfstijl van Wallis de Vries. Met deze manier van schrijven houdt ze veel tempo in het verhaal: het wordt de lezer makkelijk gemaakt om verder te lezen. Deze schrijfstijl vergoedde voor mij dus voor een groot deel wat ik miste in spanning in vooral het laatste gedeelte.

Geschiktheid voor de beoogde lezer
‘Uitgespeeld’ is een typische adolescentenroman. De thema’s die worden behandeld zullen vooral jongeren tussen de veertien en zestien jaar aanspreken. Er zitten een aantal zware thema's in, met name de dood. Daarnaast is het verhaal bedoeld als jeugdthriller, waarin de lezer door middel van spanning in het boek wordt gezogen.

De opbouw van het boek is voor jongere lezers in mijn ogen aantrekkelijk. Er zijn drie delen die elk een bepaalde periode beslaan (uiteenlopend van één maand tot twee maanden). Daartussen is sprake van een lichte tijdsprong. Het verhaal is grotendeels chronologisch en makkelijk te volgen. Daarnaast heeft het boek veel korte hoofdstukken van ongeveer vijf tot acht pagina’s. Al deze hoofdstukken behandelen een aparte gebeurtenis of een apart gesprek in het verhaal. Dit maakt het voor de lezer makkelijk. Toch denk ik dat het boek door de thema's en de structuur vooral geschikt is voor leerlingen in de tweede of derde klas van HAVO of VWO.
Mijn inschatting is dat het boek voor zowel jongens als meisjes prima te lezen is. De hoofdpersoon Anna verhuist aan het begin van het verhaal naar Amsterdam en moet daar opnieuw beginnen. Voor veel middelbare scholieren is dit een nachtmerrie. Het willen vinden van aansluiting kan daarom herkenbaar zijn. Het verhaal zelf zal meisjes denk ik iets meer aanspreken, omdat het thema’s behandelt als liefde en vriendschap die meisjes net iets meer aanspreken dan jongens.