Titel; Stalker
Schrijver: Helen Vreeswijk
Jaar en plaats van uitgave: (1e druk) februari 2006 Antwerpen
Uitgever: Manteau
Recensie door: Janneke Bouwman
Samenvatting
De vijftienjarige Leonie krijgt vreemde telefoontjes. In het begin doet ze deze af als flauwe grapjes. Maar de telefoontjes worden steeds gedetailleerder en de beller begint dingen te eisen.
Alleen de beste vriendin van Leonie, Nancy, is op de hoogte maar mag tegen niemand iets vertellen. Wanneer Nancy toch besluit te gaan praten met haar moeder en deze vervolgens de ouders van Leonie opbelt, is Leonie boos op Nancy. Doordat de ouders van Leonie 's avonds werken is Leonie veel alleen thuis met 7-jarige zusje, die het syndroom van Down heeft. Leonie zoekt steun bij haar vriendje Jeroen. Hij is al wat ouder en niet heel erg geïnteresseerd in haar problemen. Zijn broertje Lex daarentegen werpt zich maar al te graag op als beschermer van Leonie en fietst elke dag met haar naar school.
De vriendengroep van Leonie treft elkaar vaak in de Soos. Een van deze vrienden, Rene, was vroeger verliefd op Leonie. Al snel beginnen de vrienden Rene te verdenken van het lastigvallen. Dit loopt zo uit de hand dat Rene van school af moet om nog een normaal leven te kunnen leiden.
Een aantal dagen gebeurt er niets tot de vader van Leonie een dode kat op de bagagedrager van zijn dochter vindt. Boos gaat hij verhaal halen bij René, die hem ervan verzekert hier niets mee te maken te hebben.
De bedreigingen gaan door en worden zo heftig dat Leonie braaf alles doet wat haar stalker zegt. Hij komt anders achter haar zusje aan.
De politie heeft eigenlijk geen tijd om de zaak te onderzoeken vanwege een moordzaak.
Op het moment dat de stalker zelfs de school inkomt en het brandalarm laat afgaan gaan de politie en de school zich er toch mee bemoeien.
Bij toeval kan de politie meeluisteren met een telefoongesprek en komt erachter dat de stalker dichterbij was dan verwacht.
Mening
De boeken van Helen Vreeswijk zijn gebaseerd op waargebeurde politiezaken. Zij heeft namelijk lange tijd bij de recherche gewerkt en gebruikt deze ervaringen bij het schrijven van haar verhalen. Bij het nawoord benadrukt Helen Vreeswijk de ernst van de situatie en dat iedereen slachtoffer kan worden van een stalker. Ze beschrijft de manieren waarop en de verschillende personen die stalker kunnen worden. Deze problematiek is zeker een onderwerp voor een lessenserie, ik zou dit in de bovenbouw of op het MBO wel zien als een actueel thema.
Het boek beslaat een aantal maanden in het leven van een scholiere. De meeste hoofdstukken beslaan een korte tijd en de vertelde tijd is dan korter dan de vertel tijd om een spanning op te bouwen.(Dehnung).
'Opgefokt fietste ze door de straten en negeerde de steken in haar zij. Verbeten trapten haar benen in het rond, het bloed in haar oren gonsde. Een vreemd gebrom klonk plotseling achter haar en toen een schor, hoog geluid. Ze kon het niet goed plaatsen.In haar ooghoeken zag ze een stukje van het wiel van een brommer die haar links probeerde te passeren. Ze kreeg het gevoel dat ze gevolgd werd en begon harder te trappen.' Blz 100-101
De schrijfster maakt hier vaak gebruik van om vervolgens een Raffung te gebruiken.
'Dagen gingen voorbij en Leonie knapte zienderogen op.'Blz 213
Ik denk dat de jeugd vanaf ongeveer 14 jaar zich goed kunnen identificeren met de hoofdpersonen. De jongeren worden heel gedetailleerd en levensecht beschreven.
'Nancy was vijftien jaar en had kort, blond haar, donkerbruine ogen en een gezicht vol sproeten. Ze droeg al vanaf haar veertiende een beugel, wat ze afschuwelijk vond, en had een ietwat mollig postuur.' Blz 11
Maar ook worden er situaties beschreven waar de vriendengroep in de soos samenkomt, meiden films samen kijken, in de klas, naar huis fietsen van school etc. Hele dagelijkse, herkenbare, veel voorkomende zaken.
Het verhaal wordt onderbroken door een soort van 'dagboekfragmenten' die de gedachten van de stalker beschrijft. Dit draagt bij tot de spanningsopbouw, je weet dat er iemand kijkt. Terwijl de hoofdpersoon dit niet weet.
Ik vind het boek een aanrader, er gebeurt veel. Het is vlot geschreven, met herkenbare situaties. Door de afwisseling van gebeurtenissen wordt het niet saai. Ik denk wel dat het de niet zeer gemotiveerde lezer kan afschrikken vanwege de dikte. (364 blz)
Bronnen:
Boven,van E en Dorleijn, G. Literair mechaniek, Coutinho, (2013).
Vreeswijk, H. De Stalker. Manteau, (2006).
Ik wil reageren op de recensie van Janneke. Ik heb alle boeken van Helen Vreeswijk, omdat ik graag wil dat mijn dochters zien wat voor gevaren er schuilen in de hedendaagse maatschappij.Zoals altijd zijn de boeken van deze auteur met vaart geschreven en kost het weinig moeite om door de 365 pagina's heen te komen. Dit vind ik een groot pluspunt van Vreeswijk. Zij stimuleert het lezen bij jongeren. Ze schrijft spannende boeken, met personages waarmee adolescenten zich makkelijk kunnen identificeren. Ik ben het met Janneke eens dat dit komt, doordat de personages levensecht beschreven worden en hun situaties tot de verbeelding spreken en herkenbaar zijn. Haar taalgebruik is hedendaags en begrijpelijk. Doordat er in ieder boek een link gelegd wordt met de politie doorziet de lezer op een niet-moralistische wijze de problematiek en kan een volwassen standpunt innemen.
BeantwoordenVerwijderenDe cursieve teksten dragen inderdaad bij tot verhoging van de spanning. In Chatroom gebruikte de auteur deze 'truc' ook al. Wat betreft de kaft: 'Die angst kan jij niet begrijpen, die moet je gevoeld hebben' spreekt zeker aan tot de verbeelding van de beoogde doelgroep. Ook maakt dit verhaal deze zin waar. Door dit boek te lezen ervaar je a.h.w. hoe het is om daadwerkelijk gestalkt te worden. It goes without saying dat dit geen prettige ervaring is.
Voor ons, volwassenen, is het wellicht al snel duidelijk wie de stalker is, maar ik denk dat middelbare scholieren veelal op het verkeerde been worden gezet en de ontknoping als een verrassing komt.
Een mooi stukje vond ik op pagina 267:
Haar vingers waren gevoelloos toen ze het sleuteltje in haar fietsslot stak en het stuur krachtig omklemde. Ze liet een trillende zucht ontsnappen en maakte toen vaart. Haar hoofd bonkte en ze voelde zich draaierig worden. Hij had haar dus wel gezien in het park en hij speelde geen blufpoker. Hij wist van Lex en de honkbalknuppel en het was niet moeilijk te raden wat hij van plan was. Straks pakte hij Lex, uit wraak. Ze had Lex meegesleurd in haar ellende en hem in gevaar gebracht. Sullige Lex.
Wat voor mij persoonlijk een leuke bijkomstigheid is, is dat het zich afspeelt op het Lingecollege (in Geldermalsen), waar mijn dochter op zit. Helen refereert in haar fictie altijd naar echte bestaande dingen. Zo is de leerkracht Duits daar een persoonlijke vriendin van Helen en wordt deze ook meerdere malen in haar boeken aangehaald. In dit boek was er ook een Helen rechercheur, hetgeen een leuke brug slaat naar haar verleden.
Ik merk dat er in de 3-havoklassen veel boeken van Helen Vreeswijk gelezen worden. Logisch, want ze boeien altijd!