reactie op recensie van Slavenhaler door Erik Meurs

Graag reageer ik op de recensie van het boek slavenhaler door Erik Meurs. Erik schrijft in zijn recensie dat Ruggenberg de jonge lezer serieus neemt door geen zoet sprookje te maken. Ik ben het met Erik eens dat de jonge lezer niet of nauwelijks in bescherming wordt genomen door de schrijver. Maar in vergelijking met Erik was ik daar niet direct enthousiast over. Tijdens het lezen van het boek heeft mij de heftigheid van bepaalde scenes keer op keer verbaasd. Vol ongeloof heb ik heftige, nare, agressieve passages gelezen, waarvan ik niet kon begrijpen dat ze in een jeugdboek staan. De eerste keer dat ik geschokt was van de heftigheid van het boek was in de volgende passage: ‘Een uur later was de slavenkaravaan weer onderweg. Yao wilde geen tijd verliezen. Ze waren niet ver meer van Arder, maar hoe langer hij over de reis daarheen deed, hoe groter de kans dat onderweg nog meer handelswaar doodging. Elke dag zag de handelaar zijn winst verder slinken. ‘Opschieten, doorlopen,’ schreeuwde hij, terwijl hij somber naar Jaba’s dode lichaam keek dat bij een paar struiken op de grond lag. Naast haar lag de baby. Het kind leefde nog, maar omdat baby’s niets opbrengen had het geen zin om het mee te nemen. Ha!’ (Slavenhaler, p. 128). Deze passage in het boek vind ik erg heftig omdat een klein kind hier het slachtoffer is en mensen handelswaar genoemd worden. Na het lezen van deze passage heb ik het boek een aantal dagen op mijn nachtkastje laten liggen. Dagenlang ben ik van mening geweest dat dit soort gebeurtenissen en beschrijvingen niet thuishoren in een jeugdboek. Inmiddels is mijn mening veranderd. Ik ben gaan beseffen dat de thematiek van het boek, de slavenhandel, een heftige beschrijving van gebeurtenissen vereist. Door deze gebeurtenissen te rooskleurig af te spiegelen zou de jeugd juist het idee kunnen krijgen dat het allemaal wel mee viel. Door deze heftige beschrijvingen niet te geven kan de jonge lezer worden beschermd, maar worden tegelijkertijd de gruwelijkheden en historische feiten verborgen gehouden. Ik vind dat Ruggenberg met dit jeugdboek over de slavenhandel een moedige poging doet om de jeugd een waarheidsgetrouw beeld te geven van een belangrijk deel van onze geschiedenis, waarbij hij heftige gebeurtenissen niet uit de weg gaat.

Ik zou dit jeugdboek aanraden aan mijn leerlingen. Ik zou wel duidelijk aangeven dat het een waarheidsgetrouw boek is over de slavenhandel en dat het daarom heftige passages bevat. Net als Offra en Erik vind ik het boek geschikt voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Het boek is geschikt om te gebruiken in het onderwijs vanwege de historische feiten waarop het is gebaseerd. De verantwoording en de woordenlijst, achterin het boek, bieden extra mogelijkheden om in een les gebruik van te maken